18 marca 2014 r. o godz.13.30 w sali konferencyjnej drawskiego urzędu miejskiego przy ul. Kolejowej 1 odbyło się spotkanie na temat rozwoju turystyki rowerowej. Na spotkanie zaproszeni zostali gestorzy turystyczni oraz stowarzyszenia itp. Na spotkanie jednak pojawiło się niewielu zainteresowanych więc postanowiliśmy zaprezentować to co przedstawili nam prezenterzy.

Turystyka Aktywna w Europie

35 mln to szacowana liczba osób, które codziennie korzystają z rowerów w Europie przy czym ponad 100 mln Europejczyków korzysta z rowerów regularnie. Liczbę wycieczek rowerowych w Europie szacuje się na 2,3 mld rocznie. Ich agregowana wartość wycieczek rowerowych przekracza 44 mld euro rocznie (uwzględniając krajowe i międzynarodowe wycieczki rowerowe). Liczbę turystów rowerowych korzystających z oferty noclegowej szacuje się na około 20 mln, a ich wydatki na ponad 9 mld euro rocznie.

Turysta rowerowy wydaje średnio 53 euro dziennie a 353 euro podczas całego wyjazdu.

Turysta rowerowy wydaje codziennie przeciętnie:

• 21 euro na zakwaterowanie
• 16 euro na jedzenie i napoje
• 8 euro na transport lokalny i atrakcje turystyczne
• 8 euro na zakupy

Turystyka rowerowa w Niemczech

Niemiecki Związek Turystyki szacuje, iż turystyka aktywna stanowi około 10% niemieckiego sektora turystycznego. W Niemczech jest około 75 000 km długości tras rowerowych. 22 mln to roczna liczba noclegów turystów rowerowych, co przekłada się na ok. 1,4 mld euro rocznie wartości sprzedaży usług noclegowych (średnio 64,4 euro dziennie). Z kolei 153 mln to liczba dziennych wycieczek rowerowych rocznie, co odpowiada ok. 2,4 mld euro wartości sprzedaży usług dla turystów rowerowych w ich trakcie (średnio 16 euro dziennie).

Warto wspomnieć, iż zgodnie z wynikami przeprowadzonych badań 45% Niemców spędza część swojego wolnego czasu na rowerze, przy czym jednocześnie 38% Niemców planuje więcej jeździć na rowerze a 95% Niemców planuje odbyć długą wyprawę rowerową.

Europejska Federacja Cyklistów

W 1983 12 narodowych organizacji rowerowych założyło Europejską Federację Cyklistów. ECF obecnie liczy 67 członków i reprezentuje ponad 150 milionów rowerzystów z 44 krajów całego świata. Zadaniami ECF jest: kreowanie polityki rowerowej Unii Europejskiej, promowanie turystyki rowerowej jako czynnika zrównoważonego rozwoju ekonomicznego oraz cyklizmu jako sposobu ochrony zdrowia oraz formy zrównoważonego transportu, dbanie o bezpieczeństwo cyklistów.

EuroVelo - sieć paneuropejskich tras rowerowych

W 1995 Europejska Federacja Cyklistów postawiła sobie za cel stworzenie europejskiej sieci długodystansowych szlaków rowerowych o nazwię EuroVelo. W tej chwili jest 14 szlaków EuroVelo, których budowa jest współfinansowana przez Unię Europejską. Szacuje się, iż na szlakach EuroVelo realizowanych jest corocznie 12,5 mln kilkudniowych i 33,3 mln jednodniowych podróży rowerowych. Generują one około 5 mld euro potencjalnych przychodów w każdym roku.

Instytucjonalna rola EuroVelo

Turystyczne szlaki rowerowe EuroVelo są traktowane jako elementu ogólnoeuropejskiej sieci transportowej, czego przykładem może być rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie planu Komisji Europejskiej dotyczącej utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu - dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobo-oszczędnego systemu transportu (2011/2096(INI)):

• "... EuroVelo, europejska sieć międzynarodowych długich szlaków rowerowych została włączona do sieci TEN-T (Trans-European Transport Network)"
• "...apeluje do Komisji i państw członkowskich, aby zgodnie z zasadą pomocniczości przedłożyły do 2013 r. wnioski w sprawie opracowania inicjatyw służących promowaniu publicznego transportu przyjaznego środowisku, ruchu pieszego i rowerowego"

EuroVelo

W każdym kraju działania EuroVelo są prowadzone poprzez regionalnych koordynatorów, których zadaniami jest koordynacja, kontrola jakości i zapewnienie wdrożenia standardów EuroVelo na poziomie krajowym, koordynacja i rozwijanie współpracy władz lokalnych, regionalnych, organizacji turystycznych, operatorów transportu publicznego i innych podmiotów na rzecz rozwoju EuroVelo oraz strategiczna i operacyjna współpraca z Europejską Federacją Cyklistów (ECF).

Na terenie Polski północnej funkcję Koordynatora EuroVelo pełni Pomorskie Stowarzyszenie Wspólna Europa.

Szlaki EuroVelo w Polsce

Przez teren Polski przebiega 6 szlaków EuroVelo o łącznej długości 4524 km. Są to:

EV 2 Szlak Stolic: Galway (Irlandia) - Moskwa (Rosja) 5 500 km: w Polsce woj. lubuskie, wielkopolskie, kujawsko - pomorskie, mazowieckie, lubelskie, podlaskie (986 km)

EV 4 Szlak Centralny: Roscoff (Francja) - Kijów (Ukraina) 4 000 km: w Polsce woj. śląskie, małopolskie, podkarpackie (436 km)

EV 10 Szlak Morza Bałtyckiego: Kopenhaga (Dania) - Talin (Estonia) 8 000 km: w Polsce woj. zachodnio - pomorskie, pomorskie, warmińsko - mazurskie (514 km)

EV 9 Szlak Bursztynowy: Pula (Chorwacja) - Gdańsk (Polska) 1 900 km: w Polsce woj. opolskie, dolnośląskie, wielkopolskie, kujawsko - pomorskie, pomorskie (769 km)

EV 11 Szlak Wschodnioeuropejski: Ateny (Grecja) - Nordkapp (Norwegia) 6 000 km: w Polsce woj. małopolskie, świętokrzyskie, mazowieckie, podlaskie (1026 km)

EV 13 Szlak Żelaznej Kurtyny: Granica Norwegii z Rosją (Ocean Arktyczny) - granica Grecji z Turcją (wybrzeże Morza Czarnego) 6 500 km: w Polsce woj. zachodnio - pomorskie, pomorskie, warmińsko - mazurskie (793 km)

Szlaki znajdują się w fazach projektowania, budowy i użytkowania. Warto jednak zaznaczyć, iż np. na terenie województwa pomorskiego budowa szlaków 9 i 10 została uznana za jedno z działań strategicznych i zostanie zrealizowana w perspektywie budżetowej 2014-2020.

Turystyka rowerowa w Polsce

Zgodnie z wynikami badań prowadzonych przez CBOS, 95% Polaków deklaruje umiejętność jeżdżenia na rowerze. Na podstawie danych GUS, ITUR oraz badań prowadzonych przez PSWE, szacujemy, iż 9,3 mln Polaków spędza cześć swojego czasu na rowerze, co odpowiada 29% populacji docelowej. W szczególności należy wskazać 3 segmenty turystów aktywnych:

Rodzice z dziećmi

Są to najczęściej osoby w wieku 30 - 49 lat z dziećmi w wieku 5 - 16 lat. Liczebność grupy wynosi odpowiednio 3,4 i 1,2 mln wobec 11 i 4,6 mln liczebności populacji (30% i 27%). W tym segmencie 70% to cykliści weekendowi (pokonujący najczęściej 20-30 km dziennie), a 30% to cykliści wyprawowi (40-50 km dziennie).

Z perspektywy tego segmentu populacji Aktywnych Turystów, kluczowymi elementami oczekiwanej oferty usługowej są udogodnienia dla rodzi (np. infrastruktura "zabawowa" dla dzieci w obiektach noclegowych) oraz różnorodność atrakcji turystycznych.

Turyści zagraniczni z tego segmentu stanowią około 70 tys. "osoboprzyjazdów" (ok. 30% Niemcy, 30% inne kraje UE).

Młodzież

Są to najczęściej osoby w wieku 17 - 29 lat, bez dzieci Liczebność grupy wynosi 3,1 mln wobec 7,1 mln liczebności populacji.

W tym segmencie połowa to cykliści weekendowi (pokonujący najczęściej 40-50 km dziennie), a połowa cykliści wyprawowi (60-80 km dziennie).

Hierarchia potrzeb Aktywnych Turystów z tego segmentu wysuwa na pierwszy plan potrzebę taniego noclegu (co jest zrozumiałem z perspektywy ograniczeń budżetowych młodych ludzi) oraz pomocy przy naprawie roweru (w tej grupie jest relatywnie dużo podróży wielodniowych). Turyści zagraniczni z tego segmentu stanowią około 30 tys. "osoboprzyjazdów (ok. 30% Niemcy, 30% inne kraje UE),

Seniorzy

Są to najczęściej osoby w wieku 50 - 59 lat. Liczebność grupy wynosi 1,6 mln wobec 9,9 mln liczebności populacji. W tym segmencie 80% to cykliści weekendowi (pokonujący najczęściej 40-50 km dziennie), a 20% to cykliści wyprawowi (60-80 km dziennie).

W przypadku tego segmentu zasadniczym elementem oferty usługowej jest potrzeba komfortu, empatii oraz informacji i rekomendacji na temat lokalnych atrakcji turystycznych w najszerszym sensie tego pojęcia.

Turyści zagraniczni z tego segmentu stanowią około 50 tys. "osoboprzyjazdów (ok. 30% Niemcy, 30% inne kraje UE),

Gdyby założyć możliwość wzrostu rynku do poziomu Niemiec w ciągu 7-8 lat (czyli wzrost z bieżącego poziomu 29 do 45% grupy docelowej), oznaczałoby to coroczny wzrost na poziomi 7-9%.

Turyści rowerowi w województwie pomorskim

Na podstawie danych GUS, Instytutu Turystyki oraz badań prowadzonych przez PSWE, oszacowana liczbę noclegów zrealizowanych dla turystów rowerowych w roku 2013 województwie pomorskim na poziomie 429 tys. noclegów turystów rowerowych. Oznacza to kwotę około 3,8 mln Euro. Niestety nie mam jeszcze danych szacunkowych na temat liczby i wartości dziennych wycieczek rowerowych. W roku 2014 szacuje się liczbę noclegów turystów rowerowych na poziomie 470 tys. a wartość na poziomie 4,17 mln Euro. Turysta rowerowy w rozumieniu tej statystyki to osoba, która w trakcie pobytu w województwie pomorskim w celu turystycznym odbyła krótką lub długą wycieczkę/wyprawę rowerową.

Systemy certyfikacji obiektów noclegowych

W celu zapewnienia oczekiwanej oferty usługowe dla aktywnych turystów, w każdym kraju funkcjonuje system certyfikacji obiektów noclegowych. Na przykład w Niemczech system BettundBike certyfikował 5500 obiektów noclegowych - od campingów do luksusowych hoteli. Warto zaznaczyć, iż turysta rowerowy jest na tym rynku uważany za atrakcyjnego klienta, gdyż, jak wynika z badań, dochody 1/3 tych turystów sięgają powyżej 3500 Euro miesięcznie w gospodarstwie domowym, a średnie dzienne wydatki w trakcie wyjazdów rowerowych to średnio 70 Euro.

System certyfikacji Bike&Bed

W celu zapewnienia Aktywnym Turystom oczekiwanej oferty usługowej, PSWE - Narodowy Koordynator EuroVelo w Polsce północnej uruchomił system certyfikacji obiektów noclegowych "Bike&Bed". System ten został stworzony na wzór innych systemów działających w krajach Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem partnerskiego systemu obecnego na rynku niemieckim (BettundBike).

Kryteria Bike&Bed

Obiekt noclegowy pragnący przystąpić do systemu oraz otrzymać certyfikat Bike&Bed musi spełnić następujące kryteria podstawowe:

• udostępnienie zabezpieczonego pomieszczenia do bezpłatnego przechowania roweru przez noc,
• przygotowanie miejsca umożliwiającego bezpieczne przypięcie rowerów
• udostępnienie pomieszczenia dla wysuszenia ubrania i sprzętu rowerowego,
• zaoferowanie w swojej ofercie śniadań bogatych w witaminy i węglowodany
• udostępnienie kompletu narzędzi niezbędnych do regulacji rowerów,,
• udostępnienie, wypożyczenie lub sprzedaż Cyklistom map rowerowych, przewodników rowerowych itp,
• udostępnienie dodatkowych informacji lokalnych

Oczekuję się również, iż obiekt noclegowy spełni przynajmniej 2 z wymienionych niżej kryteriów:

• posiadanie odpowiedniej polisy ubezpieczeniowej
• udzielenie porad dotyczących rezerwacji następnego noclegu w obiekcie Bike&Bed,
• udzielenie porad dla Cyklistom dotyczących skorzystania z komunikacji publicznej,
• świadczenia odpłatnych usług wypożyczenia rowerów o odpowiedniej jakości,
• świadczenia na rzecz Cyklistów odpłatnych usług organizacji jedno-dziennych lokalnych wycieczek rowerowych wraz z przewodnikiem,
• świadczenia odpłatnych usług przygotowania dla Cyklistów prowiantu na drogę,
• świadczenia odpłatnych usług transportowania Cyklistów na ich trasie podróży

Korzyści dla Aktywnych Turystów

Z punktu widzenia turysty rowerowego najważniejszym kwestią przy planowaniu wyprawy rowerowej jest zaplanowanie noclegów w odpowiednich obiektach. Odpowiednich - to znaczy takich, które przede wszystkim są gotowe na spełnienie specyficznych potrzeb takiego turysty. W pierwszej kolejności chodzi tu o możliwość wysuszenia ubrania - gdyby zostało zmoczone w trakcie przejazdu rowerem oraz możliwość bezpiecznego przechowania i ewentualnie naprawy lub regulacji roweru. Lepsze dopasowanie oferty noclegowej do oczekiwań i potrzeb Cyklistów oznacza dla nich wyższy poziom obsługi przez Usługodawców i wyższą wartość zakupywanych usług. Nie bez znaczenia jest unikanie ewentualności ryzyka potencjalnego konfliktu z Usługodawcą (nie wszyscy operatorzy obiektów noclegowych są gotowi do poświęcania szczególnej uwagi takim klientom). Oczywiście nie bez znaczenia dla turysty pozostaje możliwość uzyskania wsparcia w przypadku zdarzeń losowych (awaria roweru, zła pogoda, wypadek komunikacyjny, opóźnienie na trasie) oraz wiarygodna informacja o walorach okolicy (zarówno w rozumieniu atrakcji turystycznych, jaki i informacji praktycznych np. o dostępności komunikacji publicznej).

Istotnym elementem systemu Bike&Bed stanowi również mechanizm wzajemnych rekomendacji pomiędzy jego użytkownikami tj. możliwość dzielenia się doświadczeniami i opiniami na temat tras rowerowych, poszczególnych obiektów, jak i lokalnych i regionalnych atrakcji.

Korzyści dla operatorów obiektów noclegowych

Z kolei z punku widzenia operatorów obiektów noclegowych, system Bike&Bed stanowi przede wszystkim bardziej skuteczny sposób dotarcia z ofertą to atrakcyjnej grupy docelowej - rosnącej populacji Aktywnych Turystów. Z jednej strony pozwala to na lepsze dopasowanie oferty obiektów do praktycznych oczekiwań Klientów a także na łatwą ich obsługę - dzięki prostemu systemowi rezerwacji i rozliczeń. Operatorzy obiektów mają także możliwość rozszerzenia swojej oferty o elementy dodatkowe (np. dodatkowe posiłki, usługi turystyczne, wypożyczenia sprzętu, usługi transportowe), co w praktyce będzie przedkładać się na większą liczbę klientów oraz ich lojalność.

System Bike&Bed zapewnia mechanizm wydłużenia sezonu turystycznego poza okres miesięcy wakacyjnych (w praktyce od kwietnia do października). To także bardziej efektywny sposób reklamy obiektu - zwłaszcza w Internecie. Dzięki współpracy z partnerami w ramach Europejskiej Federacji Cyklistów oraz projektu EuroVelo, system Bike&Bed zapewnia również pozyskanie nowych, zagranicznych Klientów - zwłaszcza z Niemiec.

Sposoby rezerwacji usług

W ramach systemu Bike&Bed istnieją dwie możliwości rezerwacji usług noclegowych - Oferta standardowa oraz Oferta specjalna.

W przypadku Oferty standardowej Aktywny Turysta dokonuje rezerwacji płacąc bezzwrotną zaliczkę przy pomocy przelewu lub karty płatniczej. Cenę usługi uzupełnia w obiekcie noclegowym po jej zrealizowaniu. W przypadku, gdyby nie dotarł do obiektu - zgodnie z regulaminem - jest zobowiązany do zapłacenia tzw. "dopełnienia" do wartości pierwszego noclegu. (Nowi Cykliści muszą dokonać potwierdzenia rezerwacji płacąc "dopełnienie" jeszcze przed terminem rezerwacji).

W przypadku Oferty specjalnej Aktywny Turysta dokonuje rezerwacji płacąc z góry pełną cenę usługi za pomocą przelewu lub karty płatniczej. Istnieje możliwość odwołania rezerwacji z wyprzedzeniem a Oferty specjalne są konstruowane przede wszystkim jako pakietowe oferty turystyczne wraz ofertami lokalnych lub regionalnych atrakcji.

Pomorskie Stowarzyszenie Wspólna Europa

Pozarządową organizacją, której głównym celem jest wspieranie lokalnych i regionalnych samorządów w rozwoju Pomorza - najbardziej popularnego regionu turystycznego w Polsce. 

Współpracujemy z partnerami z pomorskich powiatów oraz z krajów skandynawskich, w tym zwłaszcza z Finlandii. Uczestniczymy w pracy wielu międzynarodowych organizacji sieciowych. W maju 2008 roku zostaliśmy członkiem stowarzyszonym European Cyclists` Federation  (ECF) otrzymując status pełnego członkostwa w marcu 2011 roku.

PSWE pełni rolę Narodowego Koordynatora EuroVelo na północną Polskę. Szerzymy idee zrówno-ważonego transportu, skupiając się głównie na rowerzystach i pieszych. W ich życiu codziennym oraz w czasie wolnym.

Projekty Realizowane przez PSWE

BYPAD (Bicycle Policy Audit) Audyty, uwzględniające politykę rowerową w szerszej perspektywie zarządzania popytem na usługi transportowe, zostały przeprowadzone przez PSWE w Gdańsku, Tczewie oraz w gminach Smołdzino, Przywidz i Trąbki Wielkie w latach: 2009, 2010 i 2012.

OBIS (Optimising Bike Sharing in European Cities). Projekt dał możliwość oceny systemów rowerów publicznych (BBS) w całej Europie. Zrealizowany w latach: 2008 -2011.

PRESTO (Promoting Cycling For Everyone As Daily Transport Mode). Miał on na celu wspomaganie rozwoju prawdziwej kultury rowerowej a tym samym wolności w sferze publicznej w miastach Europy, przez usuwanie stojącej na jej drodze barier. Zealizowany w latach 2009-2012.

IRON CURTAIN TRAIL - PSWE jako Narodowy Koordynator EuroVelo na północną Polskę, opracowywało propozycję przebiegu szlaku EV13 na terenie Polski w oparciu o już istniejącą sieć lokalnych, regionalnych oraz krajowych ścieżek i tras rowerowych, łącząc je w spójny system.

CENTRAL MEETBIKE (More sustainable transport in Central European Cities through Improved integrated bicycle promotion and international networking). Projekt ma na celu rozwój międzynarodowej strategii na rzecz wzmocnienia korzystania z rowerów, aby stały się one nieodzowną częścią systemu transportowego krajów uczestniczących.

ABC.MULTIMODAL (Access by Cycling - Integrating cycling into multimodal transport system and mobility culture). Pięciu partnerów w regionie Południowego Bałtyku współpracować będzie w tym projekcie do 2014 roku, aby włączać rowerzystów do systemu transportu multimodalnego.

ELMOS (Introducing electric mobility as intermodal transport mean in small & medium sized cities of the South Baltic area). Cel: popularyzacja pojazdów elektrycznych jako element intermodalnego systemu transportu w miejscowościach małych i średniej wielkości (np. Malbork oraz Trąbki Wielkie).

SEEMORE (Sustainable and Energy Efficient Mobility Options in tourist Regions in Europe), którego celem było promowanie efektywnych energetycznie rozwiązań zrównoważonego transportu w regionach turystycznych. W Polsce projekt był realizowany w Gminie Choczewo.

PSWE prowadzi również działalność poprzez ścisłą współpracę zarówno z Polską Unią Mobilności Aktywnej (PUMA) oraz ze Związkiem Miast i Gmin Morskich (ZMiGM) - dwoma stowarzyszeniami gmin z Pomorza. Ta strategiczna współpraca, ma na celu rozwój Pomorza w konkretnych dziedzinach mobilności i turystyki aktywnej. PSWE wspiera obie instytucje w następujących projektach:

KMA (Kongres Mobilności Aktywnej) - coroczna impreza (w 2014 - 5 edycja) dla wszystkich, którzy są zainteresowani innowacyjną transformacją przestrzeni publicznej. Forum inicjowania wspólnych projektów dla organów rządowych, samorządowych, organizacji pozarządowych i firm prywatnych.

BKMS (Bałtycki Kongres Marketingu Sportowego) coroczne spotkanie przedstawicieli lokalnych, regionalnych i krajowych, instytucji pozarządowych, klubów sportowych, organizacji charytatywnych, firm, uczelni i mediów, którzy są zaangażowani w organizację życia sportowego.

MARRIAGE (Better marina management, harbour network consolidation and water tourism marketing in the southern Baltic rim) we współpracy 11 partnerów i 10 organizacji z Niemiec, Polski, Rosji i Litwy. Koncentruje się na promocji południowego wybrzeża Morza Bałtyckiego jako atrakcyjnego terenu dla żeglarstwa, oraz lepszego zarządzania małymi przystaniami dla łodzi.

CICLOVIA (Piknik Mobilności Aktywnej) cykl imprez towarzyskich dla tych, którzy praktykują jazdę na rowerze, rolkach, nordic-walking lub inne formy mobilności aktywnej, organizowany w Gdańsku koło PGE Arena i centrum kongresowo- wystawienniczego AmberExpo.

Dyrektor - Rafał Galiński.