Polska innowacja na światowym poziomie: od kosmosu, przez medycynę, po miejską zieleń

Polska staje się miejscem, gdzie powstają technologie przyszłości - od detektorów kosmicznych, przez inteligentne systemy diagnostyczne, po ekologiczne rozwiązania dla miast. Wszystko to możliwe dzięki wsparciu Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) pozyskanym w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), które pozwalają krajowym firmom rozwijać przełomowe projekty, zachowując cenne know-how w Polsce i wprowadzając produkty o światowym zasięgu.

Kosmiczne detektory podczerwieni - technologie z Ożarowa podbijają przestrzeń kosmiczną

Firma VIGO Photonics S.A., zlokalizowana w podwarszawskim Ożarowie, jest jednym z globalnych liderów w produkcji detektorów podczerwieni pracujących bez chłodzenia kriogenicznego. Tworzone przez nią detektory kaskadowe z materiałów III-V z obszarem aktywnym z supersieci-II rodzaju działają w długofalowym zakresie podczerwieni (≥10,6 μm). Na ich bazie powstają moduły detekcyjne zintegrowane z elektroniką wzmacniającą, które znajdują zastosowanie w misjach NASA, w tym na łaziku Curiosity, eksplorującym powierzchnię Marsa.

„Cieszymy się, że możemy skorzystać z Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki, bo daje nam to bezpieczeństwo zachowania technologii tutaj, w Polsce, a jednocześnie brak ograniczeń co do zastosowania tej technologii w wielu różnych rozwiązaniach, czy to w przemyśle zbrojeniowym, w kosmosie, czy na rynku konsumenckim” - podkreśla Adam Piotrowski, prezes VIGO Photonics.

Waldemar Gawron, ekspert ds. badań i rozwoju w VIGO, dodaje: „W ramach tego projektu pracujemy nad detektorami wykonanymi z nowego materiału. Są to przełomowe prace, ponieważ dzięki nim uzyskamy nową generację detektorów o parametrach wyższych od poprzednio uzyskiwanych. Co ważniejsze, jeżeli już opanujemy tę technologię, to będzie ona prostsza, a same detektory będą stabilniejsze - będą dłużej pracować w sposób stabilny, powtarzalny”.

Detektory opracowywane w Ożarowie mogą być też wykorzystywane na Ziemi. W kolejnictwie mogą monitorować stan taboru dużych prędkości, w energetyce kontrolować infrastrukturę przesyłową, w wojsku wspierać systemy obserwacyjno-celownicze dronów i amunicję inteligentną, a w medycynie umożliwiać wczesne wykrywanie zmian nowotworowych lub zaburzeń krążenia. Projekt „Długofalowe detektory kaskadowe dla spektroskopii i FSO” ma wartość 14 386 395,88 zł, z czego dofinansowanie UE wynosi 9 371 626 zł.

Inteligentna diagnostyka serca - EKG nowej generacji w domu pacjenta

SATROECG S.A. opracowuje innowacyjną aplikację, która pozwala pacjentom wysokiego ryzyka monitorować stan serca w warunkach domowych, wykorzystując potencjały elektryczne mięśnia sercowego i sztuczną inteligencję. System analizuje przestrzenno-czasowe sygnały z lewej komory serca, dostarczając lekarzowi szczegółowych informacji o ryzyku incydentów sercowo-naczyniowych, w tym zawału czy nagłego zatrzymania krążenia.

„Zwykłe EKG to nic innego jak płaski i zsumowany zapis pobudzenia serca, a więc badanie o bardzo ograniczonej liczbie informacji. (…) Są pacjenci z dużym zagrożeniem wystąpienia incydentu sercowo-naczyniowego, w tym zawału serca czy nagłego zatrzymania krążenia, których zwykłe EKG nie potrafi przewidzieć. Dlatego trzeba robić mnóstwo dodatkowych badań, które ocenią to rzeczywiste ryzyko i stopień zaawansowania choroby serca, w tym choroby wieńcowej” - mówi prof. Paweł Buszman, konsultant medyczny SATROECG.

„Chcemy, aby pacjenci nie musieli czekać na wizytę w przychodni, aby dowiedzieć się o zagrożeniu dla swojego serca. Dzięki tej aplikacji lekarz może reagować natychmiast, a my zbieramy wiedzę, która pozwoli jeszcze lepiej przewidywać ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych” - dodaje Łukasz Janicki, członek zarządu SATROECG.

Projekt „Rozwój i integracja technologii w telemetrii kardiologicznej” został dofinansowany kwotą 6 362 014,04 zł (wartość całego projektu: 10 526 382,42 zł). Fundusze umożliwiają rozbudowę infrastruktury testowej i przyspieszają badania kliniczne aplikacji, której celem jest poprawa bezpieczeństwa pacjentów w całej UE.

Technologie SVD - ratowanie miejskiej zieleni

Ekologiczne innowacje również korzystają z unijnego wsparcia. Centrum Badawczo-Produkcyjne „ALCOR” sp. z o.o. opracowało technologię SVD (Soil Ventilation Ducts), umożliwiającą napowietrzanie, nawadnianie i poprawę struktury gleby w miastach. Rdzenie wentylacyjne wykonane z kompozytu skalno-celulozowego są wprowadzane w pobliże korzeni drzew bez ich uszkadzania, tworząc trwałe kanały umożliwiające cyrkulację wody i powietrza.

„Innowacjami i ekologią interesujemy się od dawna. Dziesięć lat temu postanowiliśmy połączyć te dwie rzeczy i zacząć opracowywać produkty, które realnie przyczynią się do poprawy kondycji zieleni w miastach. Z takim pomysłem wystąpiliśmy do Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, a dzięki jej wsparciu możemy teraz realizować projekt, którego efektem są rdzenie wentylacyjne” - opowiada Mateusz Szar, project manager Centrum Badawczo-Produkcyjnego „ALCOR” sp. z o.o.

„Rdzenie zmieniają strukturę ziemi i są jak oazy, do których wszystkie żywe stworzenia pod ziemią starają się jak najszybciej dostać, ponieważ zawierają więcej wilgoci. Te zwierzątka to tak zwana mezofauna - bardzo skomplikowana grupa zwierząt, które współżyją z korzeniami drzew. Dzięki temu rośliny lepiej się rozwijają” - opowiada prof. Andrzej Chlebicki z Instytutu Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk.

Skutki stosowania technologii SVD można już obserwować w praktyce. W Krakowie rdzenie zostały zastosowane wokół drzew rosnących przy ruchliwej ulicy Bronowickiej.

Projekt „Innowacyjne doglebowe rdzenie wentylacyjne” otrzymał dofinansowanie UE w wysokości 2 894 866,50 zł (wartość całego projektu: 3 949 427,87 zł).

Polska innowacja w praktyce

Projekty VIGO Photonics, SATROECG i ALCOR pokazują, że dzięki Funduszom Europejskim polskie firmy mogą rozwijać technologie o światowej klasie. Od eksploracji Marsa, przez wczesną diagnostykę sercową, po ratowanie miejskiej zieleni - innowacje te realnie wpływają na życie ludzi i środowisko. Fundusze UE umożliwiają nie tylko rozwój badań, ale też wprowadzanie ich wyników na rynek w Polsce i na całym świecie, pokazując, że przyszłość technologii powstaje właśnie tu, w Europie

Źródło informacji: PARP